Bir yakınınızın kesinleşmiş bir hapis cezası nedeniyle polis tarafından yakalanarak cezaevine teslim edildiğini öğrendiniz.

Cezaevinde bulunan, kesinleşmiş hapis cezası infaz edilen HÜKÜMLÜ yakınınızın haksız yere veya fazla ceza aldığını, onun adına olağanüstü kanun yollarına (Cmk 308.Başsavcılığın itirazı, kanun yararına bozma, yargılamanın yenilenmesi gibi) başvurulması gerektiğini düşünüyorsunuz. Bu konuda bir avukat tutmak veya mevcut avukatını değiştirmek istiyorsanız, cezaevinde bulunan hükümlünün artık bizzat bir avukata vekalet veremeyeceğini , kendisine vasi tayin edilmesi gerektiğini, yakınınız adına yalnızca vasisinin bir avukata vekalet verebileceğini bilmelisiniz. Diğer yandan hükümlü cezaevinde değilse yani henüz teslim olmamış yahut yakalanmamış ise noterde avukata vekalet verebilir, mevcut avukatını da azledebilir.

Tutuklu kişiler ise istedikleri avukata cezaevine düzenli olarak gelen noterler aracılığı ile vekalet verebilirler. Burada tutuklu ile hükümlüyü karıştırmayalım.

Tutuklu; Dava süreci devam eden, adli kontrol kapsamında tedbiren cezaevinde tutularak belli sürelerle hürriyeti sınırlanan, hakkında hüküm verilmemiş veya hakkında verilen hüküm kesinleşmemiş kişidir. Yine yokluğunda veya hükümle birlikte tutuklanmasına karar verilip de henüz teslim olmamış yahut yakalanmamış kişinin bizzat notere giderek vekalet vermesine bir engel yoktur.

Hükümlü; Dava süreci bitmiş, hakkında verilen mahkumiyet kararı, cezası kesinleşmiş kişidir. Hükümlünün haklarının kısıtlanması (vekalet vermek vb. tasarruf yapamaması) cezaevine nakledilerek cezasının infazına başlanması ile birlikte söz konusu olur.

Cezaevi Müdürlüğü hükümlünün cezasını çekmeye başladığını, kendisine vasi atanmak üzere hemen hükümlünün yerleşim yerindeki Sulh Hukuk Mahkemesine bildirmek, ihbar etmekle yükümlüdür. Burada cezaevi yönetimince hükümlüye kendisine kimin vasi tayin edilmesini istediği sorulur ve Sulh Hukuk Mahkemesine yapılan bildirimde hükümlünün kimin kendisine vasi tayin edilmesini istediğine de yer verilir. Sulh Mahkemesi hükümlünün ya da anne –babasının gösterdiği kimseyi, hükümlünün eşine veya yakın hısımlarından birine öncelik vererek vasi olarak atar.Burada vasinin belli koşulları taşıması, yerleşim yerinin yakın olması, hükümlü ile ilişkilerinin iyi olması, menfaat çatışmalarının ve aralarında düşmanlık bulunmaması, yasal engellerinin olmaması gibi hususlara dikkat edilir.Vasi tayin edecek mahkeme hükümlünün kendisine, yerleşim yerindeki bankalara, tapu müdürlüğü, belediye ve vergi dairesine yazılar yazarak malvarlığına ilişkin araştırma yapacak, yine hükümlünün yerleşim yerinin bağlı olduğu emniyet müdürlüğüne yazı yazarak hükümlü ile vasi adayı arasında menfaat çatışması, husumet, düşmanlık bulunup bulunmadığına ilişkin araştırma yapacak bu yazıların cevaplarını dosyaya aldıktan sonra vasi adayının da görüşünü sorarak karar verecektir.

Vasi tayinine ilişkin karar sürecini nasıl hızlandırabilirsiniz?

Öncelikle cezaevi yönetimin vasi tayini konusunda ihbarda bulunması bazen uzun sürebilmekte bazen de unutulabilmektedir. Bu nedenle cezaevindeki yakınınızın yerleşim yeri (cezaevine girmeden önceki son adresi-son defa oturduğu yer-ikametgahı) hangi Sulh Hukuk Mahkemesine bağlı ise (örneğin yerleşim yeri İstanbul Bahçelievler ise, Bahçelievler Bakırköy Adliyesine bağlı olduğundan Bakırköy Sulh Hukuk Mahkemesi yetkilidir.) orada yakınınızın TC numarası ile sorgulama yaptırıp hakkında vasi tayin edilmesine ilişkin bir dosya açılıp açılmadığını öğrenin.

a) Eğer cezaevi yönetimince bildirim yapılmış ve dosya açılmışsa o dosyaya sunulmak üzere Mahkemeye hitaben bir dilekçe yazarak yukarıda belirtilen yazıları elden götürmek ve cevaplarını elden getirmek için tarafınıza elden takip yetkisi verilmesini isteyin. Yine dilekçenizde kendisine vasi atanacak olan yakınınız için avukat tutulacağını, olağanüstü kanun yollarına başvurulacağını bu nedenle VASİ ADAYI OLARAK TARAFINIZA HÜKÜMLÜ ADINA AVUKAT (VEKİL) TAYİN ETMEK İÇİN TEDBİREN YETKİ VERİLMESİNİ talep edebilirsiniz. Talebiniz kabul edilirse mahkemenin vereceği tedbir kararı ile birlikte herhangi bir noterden dilediğiniz avukata hemen vekalet verebilirsiniz. Yani bu şekilde alacağınız tedbir kararı ile 1-2 gün içerisinde yakınınız adına vekaletname verebilmeniz, avukat tutabilmeniz mümkündür.

b) Eğer cezaevi yönetimince bildirimde bulunulmamış ise siz de hükümlü yakınınıza vasi tayin edilmesi için yine yukarıda anlatıldığı gibi son yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesine dilekçe sunarak ihbarda bulunabilirsiniz. ( ……. Mahkemesi’nin …. E ve ….K. sayılı dosyasından aldığı mahkumiyet kararı nedeniyle kısıtlı adayı yakınım ….. , …… cezaevinde hükümlüdür. Yasa gereği hükümlülüğü 1 yılı geçtiği ve hükmün infazına başlandığı için kendisine vasi tayini zorunludur. Diğer yandan kısıtlı adayının mahkumiyet kararına karşı olağanüstü kanun yollarına başvurulacağından kısıtlı adayı yakınım adına avukat tutabilmemiz için vasilik kararına acilen ihtiyaç duymaktayız.Kendisine vasi olarak tayin edilmeme karar verilmesini , süreci hızlandırabilmeme hizmeten VASİ ADAYI OLARAK TARAFIMA HÜKÜMLÜ ADINA AVUKAT (VEKİL) TAYİN ETMEK İÇİN TEDBİREN YETKİ VERİLMESİNİ ve yazılacak müzekkereler için tarafıma elden takip yetkisi verilmesini talep ediyorum…..” şeklinde açıklamalar içerir bir dilekçe ile oldukça kısa sürede vasilik kararını ya da avukat tutabilmeniz için gerekli olan ” size yetki verilmesine ilişkin tedbir kararını” alabilirsiniz.

ÖNEMLİ;

Eğer cezaevinde hükümlü olarak bulunan yakınınız hakkında olağanüstü kanun yollarına başvurulması için tarafımdan görüşme-randevu talep ediyor iseniz, öncelikle yukarıda belirtilen vasilik kararını veya avukat tutabilmeniz için size yetki verildiğine dair tedbir kararını temin etmeniz gerekmektedir.

Diğer yandan eğer yakınınız hükmün infazı için cezaevine nakledilmeden önce size, onun adına avukat tutabileceğinize yönelik yetki içeren bir vekaletname verdi ise yukarıdaki prosedürü beklemeksizin, vasilik ya da tedbir kararına ihtiyaç duymadan yakınınız adına ondan aldığınız vekaletnamenize dayanarak istediğiniz avukatı vekil tayin edebilir, vekaletname verebilirsiniz.

Yine yakınınızın cezasının infazına başlanmadan önce vekil tayin ettiği avukatlardan biri de başka bir avukata yakınınız adına noterden vekaletname verebilir veya uyap üzerinden dosyaya göndereceği bir yetki belgesi ile dilediğiniz avukatı o dosya için yetkilendirebilir. Ancak uygulamada meslektaşların başka bir avukata yetki belgesi verme konusuna çok ılımlı yaklaşmadıkları “ne yapacakmış, söylesin biz yapalım” yahut “ben yetki belgesi veremem sorumluluğum olur” gibi yaklaşımlarla yetki belgesi vermekten kaçındıkları sık görülmektedir. Eğer yakınınızın mevcut avukatı ile iletişiminiz iyi ise bu konuda sorun yaşamazsınız. Zira cezası kesinleşen kişinin durumunun hukuken daha kötü olmasına imkan yoktur. Yetki belgesi vermeme konusundaki bahaneleri de bu nedenle şahsen yerinde görmüyorum.

Vasilik kararı veya tedbiren yetki verilmesine dair karar olmadan (cezaevindeki hükümlünün mevcut avukatlarından biri yetki belgesi vermeyi de kabul etmezse) hükümlü adına tarafıma vekalet verilmesi mümkün olmadığından, vekalet verilmesini sağlayabilecek durumda veya çaba gösterme niyetinde olmayan hükümlü yakınları ile görüşme yapılmamaktadır. İş yoğunluğumuz sebebi ile aksi de mümkün değildir.

 

Ekran Resmi 2015-09-30 13.45.30