Ceza Hukukunda İstinaf, İstinaf Dilekçesi ve Duruşmasının önemi

İstinaf nedir? İstinaf Mahkemesi nedir? İstinafta nasıl karar verilir?

20.07.2016 tarihinden sonra verilen ceza mahkemesi kararları, süresinde itiraz edilmesi halinde artık temyize değil öncelikle istinaf incelemesine tabi olacak, dosyalar da Yargıtay’a değil, önce Bölge Adliye (İstinaf) Mahkemeleri’ne gidecek. Peki nedir bu istinaf? Temyizden farkı nedir? Sanıklar için ne gibi bir faydası vardır? Mahkumiyetine karar verilen sanıklar nelere dikkat etmelidir?

Hakimler de insandır ve hata yapabilirler. Bilgi eksiklikleri, dosyayı yeterince incelememeleri sebebiyle (uygulamada sıkça görüldüğü gibi) yanılgıya düşebilir veya zaafları, etki altında kalmaları nedeniyle tarafsızlıklarını kaybedebilirler. Sonuçta hayatınızı alt üst edecek bir konuda hakkınızda hukuka aykırı bir mahkumiyet kararı verebilirler. Adli hataların giderilmesi ve mahkum edilen sanığa daha önce söylemediklerini söyleme,yeni deliller sunma ve kararın değişmesini sağlayabilme imkanı verilmesi adil yargılamanın gereğidir. İşte bu nedenle ilk mahkemelerin kararlarının kontrol ve denetimi için istinaf (Bölge Adliye) mahkemeleri kurulmuştur.

İSTİNAF MAHKEMESİ NE İŞE YARAR?

İstinafın kelime anlamı yeniden başlamaktır. İstinaf mahkemesi ilk mahkemede verilen karar ve hükümleri; maddi mesele (delillerin ve oluşun değerlendirilmesi) yönünden ve hukuki (olaya uygulanan hukuk kurallarının değerlendirilmesi) açıdan inceleyerek kontrol eder, gerekli durumlarda ilk mahkemenin kararını değiştirerek düzeltir, yeni bir hüküm verir.

Şöyle ki;

İstinaf mahkemesi, ilk mahkemenin kanuna aykırı karar verdiğini, delil değerlendirmesinde yanılgıya düştüğünü ya da maddi meseleyi (olayı) hatalı tespit ettiğini görürse, davaya baştan başlayacak, varsa toplanması gereken delilleri toplayacak, uygulanacak hukuk kurallarını belirleyecek ve yeni bir karar verecektir. İlk mahkemenin verdiği kararın usul ve yasaya, maddi olaylara uygun olduğunu tespit ederse de istinaf başvurusunu esastan reddedecektir.

SANIKLAR 2. ŞANSLARINI NASIL KULLANMALI?

İstinaf mahkemeleri yeni faaliyete geçtiği için istinaf yargılamasına tam anlamıyla hakim olan çok fazla ceza avukatı bulunmamaktadır. Uygulamada meslektaşların bir çoğunun istinaf yolunun ne olduğunu ve nasıl değerlendirileceğini bilmediğini, Bölge Adliye Mahkemesi yerine Yargıtay’a gönderilmek üzere ve istinaf yerine temyiz dilekçeleri hazırlayarak sunduklarını, üzülerek gözlemlemekteyiz. Ceza mahkemesi kararlarının oldukça büyük bölümünün istinaf aşamasında kesinleşeceği düşünülürse, mahkumiyetine karar verilen sanığın istinaf uygulamasını, kapsamını ve istinafta neler yapılabileceğini yeterince bilmeyen bir ceza avukatı ile temsil edilmesi telafisi olmayacak bir mağduriyete uğramasına yol açabilir.

Avukatınız istinaf ile ilgili sorularınıza gelişi güzel cevaplar veriyor, sorularınızı geçiştiriyor ise işin sonunda özgürlüğünden alıkonulacak olanın siz olduğunu da göz önünde bulundurun ve vakit kaybetmeden istinafta haklarınızı savunabilecek, sorularınıza tatmin edici cevaplar verebilecek, uygulamaya hakim bir ceza avukatı edinin.

İstinaf temyiz değildir. İstinafta sanığa, temyizde tanınan imkanlardan çok daha fazlası tanınmakta, ilk mahkemenin kararında yasaya aykırılık görülürse duruşma açılmakta, sanık gerektiğinde savunmasını değiştirebilmekte, yeni delil sunabilmektedir. Bu nedenle eğer aleyhinize mahkumiyet hükmü verildi ise, derhal istinaf uygulamasına hakim bir ceza avukatı edinmeniz faydanıza olacaktır.